Sieraden zijn emoties

Marleen Guthschmidt neemt afscheid van haar galerie. De laatste expositie ‘La Grande Parade’ laat een selectie zien van ontwerpers waarmee ze de afgelopen dertig jaar samenwerkte.

 Door Margreet Hofland

Sieradenontwerpster en galeriehoudster Marleen Guthschmidt gaat met pensioen en dat valt haar niet makkelijk. Het blijkt pas aan het einde van het gesprek als ze toch even emotioneel wordt. “Het is zo’n mooi vak. Het is heerlijk om mensen blij te maken met een sieraad, maar het wordt nu echt tijd voor andere dingen. Wat het lastig maakt, is dat je hier elke dag moet zijn, ziek of niet ziek. Ook in het weekend moet je vaak op pad om bijvoorbeeld met ontwerpers te spreken. Ik ga nu eerst eens even bijkomen!”

Guthschmidt ontwerpt zelf voor een vaste klantenkring, maar is vooral ook galeriehoudster. Ze heeft ontwerpers met bekende namen zoals Nicolette van Hattum, Annette Clay en de Japanse Kazuko Nishibayashi. “De tentoonstelling waarmee ik afscheid neem heet ‘La Grande Parade’ met als ondertitel ‘een schitterend feest, want dat was het’. Het laat een beetje zien waar ik de afgelopen dertig jaar mee bezig ben geweest. Dat zijn ontwerpers waar ik al heel lang mee samenwerk, maar ook nieuwkomers zoals Tessa Brandwijk die nog niet zo lang geleden als goudsmid cum laude afstudeerde. Iedereen heeft zijn eigen invulling gegeven aan deze laatste tentoonstelling.”  

Ze laat een zilveren ketting zien van Pauline Barendse. Drie grote zilveren rozen met de titel ‘I did promise you a Rose Garden’. Een ander opvallend halssieraad is een zwart varkentje aan een ketting. “Het is een ontwerp van Jan Matthesius, een parodie op Cartier die altijd een goud met zwarte panter om zijn nek heeft hangen. Dit ‘feestvarken’ heeft diamantjes in de oren en een robijntje op zijn bil.”

Hofkwartier

“Toen ik hier net kwam, zat de boetiek van Puck en Hans er nog, het Korzo Theater bestond nog niet. Ik vond het Hofkwartier direct een leuke plek. Op dit moment heb ik steeds meer klanten van buiten Den Haag. Die vinden het heerlijk om hier in alle rust te winkelen, in Amsterdam gaat dat niet meer. Ook ontwerpers weten me te vinden, uit Japan, uit Bulgarije, Polen, ga zo maar door. Bekende namen als Olaf Slingeland en Hans van der Weijden die kleine objecten maken en hier tentoonstellen. Maar de klánten maken dat de galerie leeft, anders zou het een museum zijn. Ik zeg ook altijd ‘Sieraden zijn emoties’. De mensen kunnen ermee schitteren en feesten, ze worden gebruikt bij huwelijken en geboortes. Als iemand iets kwijtraakt gaat het niet om de waarde, maar om de emotie.”

De galerie wordt voortgezet door Loes Klein Nijenhuis, maar de naam Galerie Guthschmidt blijft bestaan. “Loes werkte hier twintig jaar geleden en het is geweldig dat zij de zaak nu voortzet. Ze maakt haar eigen keuzes en bepaalt welke ontwerpers er in de galerie komen, ik blijf adviseur. En als ze op vakantie wil dan val ik graag in.”

Guthschmidt is maar één keer in die dertig jaar lastig gevallen toen een man probeerde iets uit de vitrine te stelen. “Ik had het niet echt gezien maar vóelde dat hij iets had gepakt. Toen heb ik gebluft. ‘Je hebt iets in je zak gestopt, geef het maar terug,’ zei ik streng. Dat deed hij, mompelde ‘sorry’ en vluchtte de winkel uit. Maar ik had intussen op de alarmknop gedrukt en hij werd gepakt. Later bleek dat hij pas een week uit de gevangenis was. Daarna liep hij hier een jaar lang elke week langs om op het raam te spugen. Dat was niet leuk.”

Maar de goede herinneringen overheersen. “Ik zal het heel erg missen. Sommige klanten ken ik al vanaf het begin. Trouwen, geboorte, dood, het hoort er allemaal bij.” En dan schiet ze vol.

Galerie Guthschmidt. Openingstijden woensdag t/m vrijdag 10.00 – 18.00 uur, zaterdag 10.00 – 17.00 uur en op afspraak. Meer informatie www.galerieguthschmidt.nl

Tijden veranderen, maar Smelik & Stokking blijft bestaan

Al vijftig jaar overleeft Smelik & Stokking Galleries woelige tijden in de kunstwereld. ­Op gepaste wijze wordt dat gevierd met een jubileumactie.

Door Margreet Hofland voor Den Haag Centraal

Smelik & Stokking Galleries viert haar vijftigjarige jubileum. De galerie aan het Noordeinde is al jarenlang een begrip onder Haagse kunstenaars en kunstliefhebbers. De oranje markiezen met daarop in witte letters ‘Smelik & Stokking’ zijn splinternieuw. Aangeschaft ter gelegenheid van het jubileum. De galerie bestaat uit twee panden aan weerskanten van de chique winkelstraat. De ene kant grenst aan de paleistuin, de andere kant heeft een eigen tuin, tjokvol met beelden. “Ik denk dat wij wel de grootste verzameling beelden van heel Nederland hebben,” zegt galeriehouder Jan van Munster.

De galerie werd een halve eeuw geleden opgericht door Hans Smelik en André Stokking. Van Munster nam de kunsthandel precies vijfentwintig jaar later van hen over, daarvóór had hij een eigen galerie. Zijn vader was kunstenaar dus hij is met kunst opgegroeid. “Ik ben geboren tussen de penselen, dus ik wist niet beter,” zegt hij.

Het toeval wil dat Hans Smelik, juist komt binnenstappen. Hij was in de buurt. Smelik vertelt nog graag over die tijd. “Wat ik zo leuk vind, is dat de naam er nog steeds is. Vijftig jaar is sowieso voor een kunsthandel al heel erg lang om te blijven bestaan,” zegt hij met gepaste trots. “Het was een hele leuke periode, maar de tijden zijn wel erg veranderd.”  

“Dat is zeker zo,” vult Van Munster aan. “Er zaten hier op het Noordeinde op een gegeven moment wel twintig galeries, maar er zijn er nog maar een paar van over. De werkzaamheden in de straat van afgelopen jaar hebben daar ook niet aan meegeholpen, dat duurde veel te lang. Er staat nu heel veel leeg.”  

Waar Smelik begon met de echte Haagse kunstenaars, heeft Van Munster nu ook veel werk van buitenlandse kunstenaars. “Ik heb mijn eigen collectie opgebouwd. Er zijn nu veel meer bronzen beelden dan schilderijen. We laten ook veel zelf gieten. De kunstenaars komen met ontwerpen en die laten we dan uitvoeren.”

Riyad

In de galerie aan de overkant zit de dochter van Jan van Munster, Tirza van Munster, achter een groot bureau. Een leuke jonge vrouw met donkerrode lipstick. Zij neemt dit jaar, ook weer na precies 25 jaar, het stokje van haar vader over. Tirza van Munster deed een opleiding voor kapster en ging bij kapsalon Kinky werken, vlak naast de galerie. Maar het bloed kroop waar het niet gaan kon. Al snel deelde ze haar vader mee dat ze in de galerie wilde werken. Als 18-jarige kwam ze in de zaak, nu vijf jaar geleden.

“Ze staat haar mannetje,” zegt Van Munster. “Ze heeft er een neus voor, ze is er net als ik mee opgevoed. Elke avond bij ons thuis gaan de gesprekken over kunst, over acties, over plannen… dus dat zit er gewoon in. En ze is daarnaast heel zakelijk. Ze zorgt voor publiciteit via de moderne media. Op Instagram heeft ze 26.000 volgers. We proberen om steeds meer jonge mensen te bereiken. Dat zijn de klanten van de toekomst.”

Ze mailt ondertussen met een Arabier uit Riyad. “Kopers uit het Midden-Oosten zijn goede klanten, uit Rusland trouwens ook. Ze kopen vaak een hele collectie. Je zit natuurlijk wel met het verschepen. Het gaat nu om een beeld van 250 kilo. Gelukkig slapen die mensen daar nooit, ze reageren altijd direct. En ik doe dat ook,” zegt ze.

Jubileumprijzen

“In onderling overleg met kunstenaars die aan de galerie verbonden zijn, is er een aantal beelden ontworpen die voor speciale jubileumprijzen aangeboden worden,” zegt Jan van Munster. “We hebben nu klein werk van ongeveer vijftien kunstenaars zoals bijvoorbeeld Jan Snoeck, Annemarie van der Kolk en Mohana en er komt elke maand weer iets nieuws bij. We hebben er dit keer voor gekozen om het Jubileum niet meer heel groots te vieren, want daar komt iedereen op af, vooral ook op de hapjes en de drankjes. Nu hebben we alleen deze jubileumactie. We hadden op een gegeven moment openingen met 1500 man, maar de echte kopers komen tóch liever op andere momenten. Ik ben wel heel blij met het nieuwe Noordeinde, er komt weer veel nieuwe horeca bij met gezellige terrassen en er staan geen auto’s meer voor de deur. Ik zie steeds meer gebeuren in de straat.”

Meer informatie www.smelik-stokking.nl