‘Ik ben op aarde om te schilderen’
In
Museum More heeft de van oorsprong Haagse Pat Andrea een grote oeuvre-tentoonstelling.
In galerie Ramakers hangt werk dat net af is.
Het
mag gezegd worden dat Pat Andrea tot een van de meest succesvolle Nederlandse
kunstenaars van zijn generatie gerekend kan worden. Zijn werk is aangekocht
door internationale musea, hij exposeert regelmatig in onder meer Argentinië,
Frankrijk en Spanje.
Het
werd destijds al snel duidelijk dat Andrea een wonderkind was. Op de
tentoonstelling in Museum More hangt ook een serie tekeningen, die hij als
3-jarig jongetje maakte, de leeftijd dat de meeste kinderen net toe zijn aan
het maken van ‘koppoters’, een hoofd met alleen benen eronder. “Ik tekende ons
hele gezin in de auto, precies zoals wij daar altijd zaten. Het stuur, de
stoelen, het voorbij glijdende landschap, alles staat erop en tegelijkertijd
kijk je door de voorruit naar binnen en zie je iedereen zitten.”
‘Alice
in Wonderland’
Andrea
groeide op in de Ligusterstraat, in een echt kunstenaarsgezin, zijn vader Kees
Andrea was een bekende Haagse kunstschilder, zijn moeder illustratrice. Hij ging
naar de Koninklijke Academie van Beeldende kunsten en al tijdens zijn opleiding
kreeg hij 2500 gulden Koninklijke Subsidie, waar hij een half jaar onbezorgd
van kon leven. In 1972 won hij nogmaals de prijs en tijdens zijn hele verdere
loopbaan als kunstschilder, haalde hij allerlei andere prijzen binnen.
Eind
jaren zeventig vertrok Andrea, na jaren van veel reizen, definitief uit Den
Haag om met zijn Argentijnse geliefde afwisselend in Parijs en Buenos Ares te
wonen. In Parijs werd hij in1998, als eerste Nederlander ooit, professor aan de
Académie des Beaux-Arts, waar hij negen jaar les gaf. In 2003 kocht hij een enorm
atelier, een voormalig abattoir, groot genoeg om aan zijn serie over ‘Alice in
Wonderland’ te beginnen, waarmee hij in 2008 in Kunstmuseum Den Haag exposeerde.
Een serie opmerkelijke werken op papier van ongeveer anderhalf bij twee meter.
Erotiek
De schilderijen van Pat Andrea tonen een onverbloemde erotiek, hij schildert bijna alleen vrouwen, meestal naakt, of met een opwaaiend rokje. Soms wordt hem verweten dat zijn werk vrouwonvriendelijk is. “Dan kijken ze niet goed,” zegt hij. “Ik zet vrouwen juist op een voetstuk, zij hebben altijd de leiding. Ik ben een vrouwenaanbidder, de mannen in mijn werk zijn sukkels en verliezers. Zo is het in werkelijkheid ook vaak.” De problematische relatie man-vrouw loopt als een rode draad door zijn oeuvre.
Andrea
is een geweldige tekenaar en opgeleid in de oude traditie, maar op een gegeven
moment laat hij dat los. Zijn vrouwen krijgen een hoofd dat te groot is voor
het lichaam. We zien de koppoters terug, die hij in zijn jeugd heeft
overgeslagen. Zijn schilderijen zijn spektakelstukken, waarbij je eindeloos
kunt fantaseren.
De
grote jeugdheld van Part Andrea was Georges Rémi alias Hergé, de tekenaar van
Kuifje. “Het was een hoogtepunt in mijn carrière toen hij in 1977 naar mijn
atelier op de Bierkade kwam en een groot schilderij van mij kocht. Hij bezat al
een paar tekeningen, maar we kenden elkaar niet.”
Het
schilderij ‘De Val’ dat Hergé kocht, is op de tentoonstelling in Gorssel te
zien. Een vrouw in een korte witte jurk en met een bos tulpen in de hand,
struikelt over een hond. Een man kijkt toe. De overeenkomst met een
stripverhaal is duidelijk, maar bij Andrea weet je nooit hoe het afloopt, hij pakt
alleen een moment. “Als ik met een schilderij begin weet ik zelf óók nooit waar
het heengaat. Het verhaal vertelt zichzelf en dat moet voor de kijker ook zo
zijn,” zegt hij.
Michelangelo
Zonder
een greintje ironie zegt hij ten slotte: “Ik heb geaccepteerd dat ik op aarde ben om te schilderen, ik kan
ook niks anders. De hele dag die schilderijen maken, daar leef ik voor.” Hij
vergelijkt zijn gevecht met de gevaarlijk hoge steigers nog even met de worsteling
van Michelangelo in de Sixtijnse kapel, die daar vier jaar op zijn rug lag. “Ik
zal nooit vergeten dat ik in een van zijn gedichten las: ‘Op dit plankier is
mij een krop gegroeid’, die zin ben ik noot vergeten.”
In
galerie Ramakers aan de Toussainkade is op dit moment de expositie ‘One man
show’ te zien, met recent werk van Pat Andrea.
Pat
Andrea, ‘¿QUE PASA?’ in Museum More, t/m zondag 23 januari 2022 en ‘One man
show’ t/m 7 november in galerie Ramakers. Meer informatie www.museummore.nl en
www.galerieramakers.nl