Tonke Dragt ontrafelt opnieuw een stukje mysterie

 Na meer dan vijftig jaar verschijnt de elfde druk van het jeugdboek ‘De torens van februari’, met in het nieuwe nawoord een belangrijke aanvulling van de schrijfster.

 

‘‘De torens van februari’ verscheen voor het eerst in 1973. Het verhaal speelt zich af in de duinen waar ik vroeger vaak kwam en die duinen zijn er nog steeds. ‘De torens van februari’ is mijn meest raadselachtige boek.’

Dat schrijft de 93-jarige Haagse schrijfster Tonke Dragt in de elfde druk van het boek ‘De torens van Februari’. Haar fans worden altijd wat onrustig als de datum 29 februari nadert, want het is niet ondenkbaar dat ze - net zoals in het boek-  zomaar zouden kunnen verdwijnen. Dit schrikkeljaar verscheen het jeugdboek opnieuw bij uitgeverij Leopold en zelfs na meer dan vijftig jaar heeft het nog niets van zijn magie verloren.

Tonke Dragt kwam in 1942 samen met haar moeder en zussen in een jappenkamp terecht, daar begon ze verhalen te schrijven op wc-papier, want er was niets anders voorhanden. Na de oorlog kwam het gezin naar Den Haag en betrok een woning op de Laan van Poot. Dragt ging naar de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten en werkte daarna op een basisschool met klassen van soms wel 46 leerlingen. In een interview vertelt ze: ‘Zodra de klas leek te ontsporen, vertelde ik verhalen om hen weer rustig te krijgen en dan stopte ik op een spannend moment’. Later gaf ze les op het Gemeentelijk Lyceum Rijswijk.

In 1961 verscheen haar eerste boek: ‘Verhalen van de tweelingbroers’, het jaar daarop kwam ‘De brief voor de koning’ uit, dat in 1963 tot Kinderboek van het Jaar werd uitgeroepen. In 2008 werd het verfilmd en in 2013 verscheen het voor het eerst in het Engels. Het boek kreeg een geweldige ontvangst. ‘Brilliant, epic story,’ schreef The Times en The Daily Mail vond het ‘The new Harry Potter’. In 2020 verscheen ‘The Letter for the King’ wereldwijd als Netflix Original-serie.

Na ‘De brief van de koning’ volgden nog vele boeken.

 

Schrikkeljaar

‘De torens van februari’ is zeker geen makkelijk boek, het kost tijd en moeite om in het verhaal te komen, zelfs (of misschien juist) voor een volwassene, maar na de eerste hoofdstukken wil je alleen maar doorlezen, want het is briljant.  

Het boek is geschreven in de vorm van een dagboek. De lezer raakt al direct in verwarring als Dragt in de inleiding vermeldt hoe het ‘originele manuscript’ in haar bezit kwam en dat ze er op verzoek niets aan heeft veranderd. Overal zijn noten toegevoegd die wél van haar hand zijn.

Het is het schrikkeljaar 1964. Het verhaal begint op 30 februari, een datum die in onze wereld niet bestaat, maar wel in ‘Wereld X’. Later blijkt dat op die hypothetische dag (bij ‘ons’ is het dan 29 februari) verschillende tijdsdimensies elkaar kruisen. Het is precies het moment om in een andere parallelle wereld te kunnen stappen, mits je het geheime toegangswoord en de juiste plek weet. De veertienjarige jongen Tom Wit is het gelukt, maar de consequentie is, dat hij is vergeten waar hij vandaan komt. Hij vindt een dagboek met een paar onleesbare bladzijden tekst, pas later ontdekt hij dat het spiegelschrift is en dan begint hij er zelf ook in te schrijven. Het dagboek reist met hem mee, zodat hij de volgende keer wél weet wat hem te wachten staat. Als hij het meisje Téja ontmoet, weet hij niet meer in welke wereld hij wil blijven.

 

Slot

Wat prettig is aan het verhaal, is dat het een aanvaardbaar slot heeft en de lezer niet achterlaat met een totaal ‘open einde’, want het enige wat je tijdens het lezen wilt weten is: hoe loopt het af? Toch kom je niet exact te weten wat er gebeurd is. Bij de derde en ook nu in de elfde druk zijn in het nawoord een paar regels toegevoegd, waarin weer een tipje van de sluier wordt opgelicht. In 1986 (derde druk) schreef Tonke Dragt dat er in 1984 een gehavend stuk papier was gevonden, vermoedelijk van de hand van Tom Wit. Het boek is ingehaald door de tijd en ook in deze elfde druk blijkt dat het goed zou gaan met de hoofdpersoon, die inmiddels een man op leeftijd moet zijn.

‘Ik zag de torens, grote blokken... bijna lichtend tegen de sombere lucht. Ik ken die torens, ik ken ze. Maar alleen één woord kwam in me op en dat woord hoorde bij de torens: februari.’

Tonke Dragt heeft onlangs bekend dat de flats uit 1957 in Kijkduin langs de Heliotrooplaan, model stonden voor ‘De torens van februari’.  

 

Tonke Dragt, ‘De torens van februari’ (200 pagina’s). Uitgever Leopold. Hardcover, prijs 21,99.