Kunst met intense kleuren

Fransje Killaars exposeert bij Galerie van de Laar. Haar handelsmerk is het gebruik van felle kleuren, de installaties hebben een verborgen boodschap die voor elke toeschouwer weer anders is.

 

Maurits van de Laar is blij dat de muren in zijn galerie wit zijn. Het fluorescerende werk van Fransje Killaars (1959) dat bij hem geëxposeerd wordt, komt keihard binnen. Het nabeeld zit op je netvlies gebrand. Wáár je na het bekijken ook je ogen op richt, je raakt het beeld even niet meer kwijt. Voordat het langzaam oplost, tekent de vorm zich op de muren af als een op zichzelf staand kunstwerk. Het is een vreemde gewaarwording om kleurvlekken op de wand te zien die er niet zijn. “Dat is precies de bedoeling van Killaars, ze wil buiten het kader van haar werk treden,” zegt Van de Laar.

De installatie ‘The Intuition’ bestaat uit banen felgekleurd tapijt met aan de kopse kanten knielende figuren, omhuld met een zwarte en een witte mantel. “Je kunt je met die figuren associëren, ze gaan met een soort stille aandacht die kleuren in. Kleur is het onderwerp van Killaars. Dit werk ligt een beetje scheef op de vloer en dat is met opzet, ze vindt dat het dan meer dynamiek krijgt.”

Een ander werk kreeg de titel ‘Nabeeld’. Twee gesluierde figuren staan voor een lap stof die met de hand bedrukt is, een derde figuur zonder hoofd is ernaast gezet. Killaars gebruikte voor deze installatie een kleurengamma met groene, gele en oranje tinten. De eerste indruk is dat het werk verwijst naar de onderdrukking van de vrouw zoals bijvoorbeeld bij de Taliban, maar Killaars wil de toeschouwers vrij laten in hun beleving. Een grotere versie van deze installatie stond in 2019 in Museum Jan Cunen in Oss en heette ‘Zinnober Green- Fluor yellow’.

 

Blockprint

Fransje Killaars komt uit Maastricht en is de dochter van de in 2015 overleden beeldhouwer Piet Killaars. Dit voorjaar was in Museum Beelden aan Zee een tentoonstelling van zijn werk te zien, samen met dat van zijn dochter. Het werk  verschilt sterk van elkaar, maar de band tussen vader en dochter was goed zichtbaar. In Museum Rijswijk is op dit moment het werk van Killaars ‘Image of Power’ onderdeel van de Textiel Biënnale 2023. Een installatie die geïnspireerd is op het thema mensenrechten, in het bijzonder op vrijheid. Onder met de hand bedrukte doeken liggen vormen die op lichamen lijken.

Voorin Galerie Maurits van de Laar staat een kamerscherm dat uit repen stof bestaat. Killaars noemt het haar ‘stalenboek’, ze gebruikt bestaande stoffen die ze interessant vindt, in gedekte en felle kleuren, voor haar andere werk bedrukt ze vaak zelf stoffen. Ze werkt met blockprint, een oude ambachtelijke techniek die oorspronkelijk uit India komt. De stoffen worden daarbij bedrukt met op maat gesneden houtblokken die in een kleurstof worden ondergedompeld. In het blok zijn patronen uitgesneden, de motieven sluiten op elkaar aan en kunnen tijdens het stempelen eindeloos herhaald worden. Dat levert fascinerende resultaten op. In de galerie zijn tafelkleden met placemats van Killaars te koop, die op deze manier bedrukt zijn. “Dan heb je wél een echte Killaars op tafel,” aldus Van de Laar.

 

Catshuis

Een van de meest memorabele opdrachten van Fransje Killaars was de herinrichting in 2003 van de Herenkamer van het Catshuis. Net als bij eerdere ontwerpen had ze de ruimte bekleed met verschillende banen stof in rode tinten, verwijzend naar zeventiende-eeuwse wandbekledingen. Toen het gerenoveerde Catshuis werd opgeleverd, waren niet alle reacties positief. Een aantal ministers vond de kleuren te fel. Op 15 mei 2004 brak brand uit. Bij de renovatie is aan Fransje Killaars gevraagd om een versie met gedempte kleuren te leveren.

Wegens de verbouwingen van het Binnenhof en de daaruit volgende noodzakelijke verhuizingen wordt het interieur van het Catshuis nu grotendeels ontmanteld om het in te richten als kantoorruimte voor Algemene Zaken. “Het werk van Fransje moet eruit. Ik vraag me af waarom dat nodig is. Alles wordt nu opgeslagen en het is maar de vraag of het ooit nog terugkomt,” verzucht Van de Laar. Zo te zien met pijn in het hart.

 

Fransje Killaars, ‘The intuition’ t/m 8 oktober in Galerie Maurits van der Laar. Meer informatie www.mauritsvandelaar.nl