donderdag 18 april 2019



Erotiek belangrijke drijfveer voor Pat Andrea
Pat Andrea bewondert vrouwen en geeft ze een belangrijke rol in zijn werk. De toeschouwer mag zijn eigen fantasieën hebben bij de schilderijen.­

Door Margreet Hofland


Kunstenaar Pat Andrea (77) woont en werkt afwisselend in Parijs en Buenos Aires. Hij is even terug in zijn geboorteplaats Den Haag om een expositie bij Galerie Ramakers in te richten. Zijn laatste schilderij ‘La fuite de l’Ame’ (het uitvliegen van de ziel) is één van de opvallendste werken van deze expositie. Een groot tweeluik met heldere kleuren en veel vrouwen. Vrouwen spelen vaak een hoofdrol in zijn werk. Ook hier buitelen ze door de lucht, leunen ergens tegenaan of zitten op een trap. Een enkele kijkt je doordringend aan. Bij één van de vrouwen lijken handen uit haar kruis te groeien. Als vreemde objecten piepen ze onder haar korte rokje vandaan. Volgens Andrea is het een gebaar dat geboorte weergeeft, maar het zou net zo goed kunnen betekenen dat die handen je willen grijpen en vasthouden. In het midden van het werk is een engelenkopje met vleugels te zien dat een kloppend hart met zich mee trekt. Een vliegende ziel.
Alles is mogelijk in de fantasiewereld die Andrea schept. “Ik begin nooit met een onderwerp,” zegt hij. “Het schilderij groeit onder mijn handen en maakt dan z’n eigen verhaal. Ik ben voornamelijk bezig met vormen en kleuren en daar kan iedereen bij denken wat hij wil.”
Pat Andrea is gefascineerd door schilders uit de Renaissance. Ook hij werkt op de klassieke manier met half-transparante verflagen over elkaar om precies de gewenste huidskleur te krijgen. Op ‘La fuite de l’Ame’ is de onderlaag hier en daar nog zichtbaar. “Dat is nieuw,” zegt galeriehoudster Catalijn Ramakers. “Het maakt zijn werk losser.” Verrassend genoeg is die onderlaag gifgroen. De kleur komt ergens anders op het werk nog terug met een subtiel contourlijntje.

Zinnelijk
Het werk van Andrea is sensueel en zinnelijk. “Ja ik vind erotiek een van de belangrijkste beweegredenen om het leven mee vol te maken. We kunnen daar verstandelijk wel afstand van willen nemen, maar het is nu eenmaal zo dat de soort moet voortbestaan. Daarnaast vind ik de vorm van het menselijk lichaam prachtig,” zegt hij.
Vrouwen komen krachtig over in zijn werk, af en toe zelfs dominant, hoewel Andrea dat zelf niet zo ziet. Er is een tekening waarop het lijkt alsof een gehandicapte man in een doos wordt gestopt, maar Andrea zegt erover: “Die vrouwen willen hem juist helpen.” En hij vervolgt: “In wezen weten vrouwen vaak wel dat ze de zaak in handen hebben. Niet altijd direct, maar met hun indirecte acties hebben ze veel te vertellen. Ze staan meestal aan de basis van veel beslissingen die de man uiteindelijk neemt.” Het is een mooie discussie en dat is precies wat Pat Andrea wil: iedereen mag zijn eigen fantasieën hebben bij het bekijken van zijn werk.
Catalijn Ramakers vertelt dat het op vorige exposities voorkwam dat vrouwen geshockeerd wegliepen bij het zien van de tekeningen van Andrea. “Hoe fantastisch is het dat een kunstenaar dát voor elkaar krijgt. Beter dan dat je ongeïnteresseerd langs het werk loopt,” zegt ze.

Maria
Het schilderij ‘Low moon over the Etruscan coast’ is een prachtig indrukwekkend werk met heldergele vlakken en een nachtelijk uitzicht op de achtergrond. Een naakte man met een christusachtig uiterlijk ligt weerloos uitgestrekt op een bank. Een vrouw zit schrijlings boven op hem. Aan de andere kant legt een figuur - half mannelijk, half vrouwelijk - een hand over zijn mond. Het doet denken aan een Italiaanse Pietà, waarop Maria over haar gestorven zoon treurt, maar hier is de sfeer broeierig. Je kunt onmogelijk zomaar langs het schilderij lopen, je wordt gedwongen om stil te blijven staan en na te denken over wat je ziet. Maar dat de vrouw op het werk de touwtjes in handen heeft, is wel duidelijk.


Pat Andrea, nog tot en met 12 mei in Galerie Ramakers. Meer informatie www.galerieramakers.nl







Verboden liefdes en oorlogsverhalen in kasteel Duivenvoorde
Machtige weduwen, verboden liefdes en opgesloten kasteeleigenaren. Volg de gidsen en hun verhalen: Kasteel Duivenvoorde is weer open. Met een nieuwe tentoonstelling en veel activiteiten.

Door Margreet Hofland

Het zojuist met een nieuwe tentoonstelling geopende Kasteel Duivenvoorde in Voorschoten is een van de oudste kastelen van Zuid-Holland. Het ligt verscholen tussen bomen, lanen, wandelpaden, grasvelden en waterpartijen. Een oprijlaan leidt de bezoekers door het negentiende-eeuwse Engelse landschapspark over de brug naar het schitterende landhuis dat majestueus weerspiegelt in de grote vijver. Druk kwetterende vogels zijn overal te horen.  
De geschiedenis van het kasteel gaat terug tot in de dertiende eeuw. ‘Duvenvoirt’ wordt daar al in een akte genoemd. De oudst bekende eigenaar was Philips van Wassenaer (1215 – 1248). Hij kwam uit een adellijk geslacht van ridders dat belangrijke functies aan het hof bekleedde. Het kasteel veranderde onder de families Van Wassenaer, Steengracht en Schimmelpenninck van der Oye van een robuuste verdedigingstoren in de middeleeuwen naar het landhuis van nu. De opeenvolgende eigenaren behoorden destijds tot de elite van de samenleving. Nog steeds wordt een deel van het kasteel door nazaten bewoond. De kunstverzameling, bibliotheek en historische interieurs zijn daardoor altijd goed bewaard gebleven.

Veertien verhalen
In het kasteel is gedurende dit hele seizoen (half april tot eind oktober) de tentoonstelling ‘Macht en Onmacht, Verborgen verhalen op Duivenvoorde’ te zien. Hier worden de kasteelbewoners van Duivenvoorde van de afgelopen eeuwen weer tot leven gebracht. Er zijn veertien verhalen gemaakt, waarvan er steeds een aantal verteld worden tijdens rondleidingen. De verhalen zijn ontstaan naar aanleiding van schilderijen en voorwerpen uit het depot,  ook zijn meerdere archieven geraadpleegd. De geschiedenissen zijn interessant, vaak aangrijpend, en gaan onder andere over machtige weduwen, verboden liefdes of kasteeleigenaren die opgesloten werden in kooien en boven het kasteel werden opgehesen. De wapens, de portretten en het hemelbed illustreren oorlogsverhalen en liefdesgeschiedenissen.
Op het terrein om het kasteel heeft een opvoedingsinstituut voor jongens van rijke families gestaan. Ook de kinderen van de familie Steengracht gingen er naar school. In het kasteel staat een fiets, gemaakt van bamboestengels. Ernaast hangt een foto van de jonge knaap die ermee naar school ging. De druk was hoog, de school was zo streng dat de 15-jarige jongen zelfmoord pleegde.
Er is een verhaal over Jan-Gerrit van Wassenaer - met bijbehorend portret - die aan zijn einde kwam door teveel te eten en een ander verhaal over de dochter van Johan van Wassenaer, de bouwheer van het huidige kasteel. De dochter werd verliefd en wilde beneden haar stand trouwen. Ze werd een tijdje in een toren gevangen gehouden en daarna op een schip naar Venetië gezet om als blanke slavin te worden verkocht aan een sultan. We zien van haar een lijst zonder portret.

Vleermuizen
Heel bijzonder is de collectie van oude en zeldzame boeken uit de bibliotheek van Duivenvoorde met atlassen en vijftiende-eeuwse getijdeboeken. De gravures van Maria Sybilla Merian uit 1730 over de flora en fauna in Europa en vlinders in Suriname zijn met de hand ingekleurd. Ze zijn zeldzaam mooi en nog bijzonder fris van kleur. Een dichtbundel van Constantijn Huygens, secretaris van stadhouder Willem III, bevat een door hem met de hand geschreven gedicht, gedateerd in 1684. De collectie zal binnenkort ook online te zien zijn.
Er is deze zomer buiten de gewone rondleidingen veel te doen op kasteel Duivenvoorde zoals: vleermuizen spotten, open imkerij dagen, wandelingen met de boswachter of vroege park- en bosvogels spotten. In het park zijn opmerkelijke locaties gemarkeerd, zoals het voormalige paardenkerkhof en de vroegere ijskelder.
Op verschillende data zijn er concerten en natuurlijk kun je er ook trouwen.

‘Macht en onmacht. Verborgen verhalen op Duivenvoorde’. Meer informatie www.kasteelduivenvoorde.nl




  Savery, een meester in het observeren   Roelant Savery werd onder meer bekend met zijn schilderijen van de uitgestorven dodo. Met zijn b...