zaterdag 6 mei 2023

 

‘De schoonheid van de kunst is mijn laatste antwoord’

 Artikel in Den Haag Centraal van 27 april 2023

Aat Verhoog presenteert zijn laatste tentoonstelling. Het is een ode aan de vrouw, gegoten in de vorm van de hoofse liefde.

Kunstenaar Aat Verhoog wordt dit jaar negentig. De oude meester is nog steeds een imposante verschijning. Met zijn witte haardos en zijn felblauwe ogen weet hij de vrouwen nog altijd om zijn vinger te winden. Zijn allercharmantste handkus vertegenwoordigt een ander tijdperk, op zijn schilderijen spelen vrouwen de hoofdrol, als personen uit een tijd van de hoofse liefde, een vorm van verfijnde liefsdesbeweging.


Verhoog komt uit een familie van aannemers en bouwers, hij was voorbestemd om naar de Hogere Technische School (HTS) te gaan, zijn vader had hem zelfs al ingeschreven. De HTS zat toen nog in een gebouw aan de Prinsessegracht, naast de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK). Toen hij die eerste dag in de rij stond te wachten om zich aan te melden, viel hem op dat in zíjn rij alleen jongens stonden, de leuke meiden stonden bij ingang van de KABK. Hij veranderde snel van rij en werd naar huis gestuurd om een map tekeningen op te halen. “Tekenen deed ik al mijn hele leven, dus dat was geen probleem,” zegt hij. Hij werd onmiddellijk aangenomen.

 

Beatrix

Het werk van Verhoog heeft iets dromerigs, hij wil vooral een sfeer neerzetten en schildert als de oude meesters, zijn onderwerpen zijn figuratief en de vrouw is favoriet. De figuren op zijn schilderijen reageren op elkaar. In de jaren zestig hield hij zich vast aan de realistische stijl die tegen de stroom in ging, want die jaren stonden toch vooral in het teken van het experiment en de abstractie.

Zijn werk werd gewaardeerd tot in het koninklijk huis. “Toen prinses Beatrix achttien werd, is mij gevraagd of ik ter gelegenheid daarvan haar portret wilde schilderen, natuurlijk zei ik ja. Er volgde een eerste kennismaking, waarbij ik haar adviseerde om geen jurk met een dwarsstreepje aan te trekken, want dat maakt dikker. Een lengtestreep maakt slanker, zei ik nog. Beatrix was toen een beetje aan de mollige kant. Ik werd de volgende dag afgebeld,” vertelt hij.

 



Westerik

“Ik kom uit de school van Co Westerik, dat mag duidelijk zijn. Dat realisme van hem, dat boeit me, maar je moet er toch je eigen ding in vinden. Ik ben geen fijnschilder. Ik heb niets met het geduldig uitpluizen van elk dingetje. Een ingewikkelde voorstelling waar verschillende afbeeldingen in elkaar schuiven, dát boeit mij.”

Zijn grote voorbeelden zijn de Italiaanse schilders Caravaggio en Rafaël, die de kunst kenden om van verschillende voorstellingen één geheel te maken.

Schrijfster Justine le Clercq opent de tentoonstelling van haar vader met een performance die raakt tot diep in het hart. Vader en dochter waren niet altijd ‘on speaking terms’, haar jeugd speelde zich af in een tijd van overmatig drinkende kunstenaars, maar nu raakt ze precies de kern. Ze legt uit waarom haar vader koos voor figuratieve kunst in een tijd waarin abstracte kunst de norm was en richt het woord tot haar vader. ‘Het moest hier gebeuren in Pulchri al biljartend, beschonken, gooiend met bier/ Omdat jullie kunstenaars allemaal iets vonden, allemaal iets anders vonden/ Van de kunsten en waar het heen moest/ Jij zei, het moet niet naar rode vierkantjes, niet naar zwarte lijnen/ Jij zei: maak mij niet wijs dat een rood vierkant iets is wat ons bezighoudt/ Een vierkant maakt immers niks mee/ Er is pas een verhaal als er een ander is.’

Achter de schilderijen van Aat Verhoog zit wel degelijk een achtergrond die Justine le Clercq haarscherp verwoordt. De oorlog heeft ook bij haar vader de nodige littekens achtergelaten. Hij is een van de laatste iconen die daarover kan meepraten. ‘Er was al die tijd voor jou maar één antwoord/ dat je zocht achter ieder gezicht dat zich laafde aan je naam/ Zou jij mij verraden in een oorlog?/ En in het antwoord moest je leven/ Papa, hoe baker je de ontluistering?/ De schoonheid van de kunst/ De schoonheid van de kunst, zeg jij/ De schoonheid van de kunst, zeg jij, is mijn laatste antwoord.’

 

Aat Verhoog, ‘Laatste tentoonstelling deel II’ t/m zondag 14 mei in Pulchri studio. Meer informatie www.pulchri.nl.

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Laat hier uw reactie achter.

  Savery, een meester in het observeren   Roelant Savery werd onder meer bekend met zijn schilderijen van de uitgestorven dodo. Met zijn b...