Honderdduizend bomen en een bos van draad

Artikel in Den Haag Centraal van 24 maart 2021

Sarah Vrugt borduurde samen met meer dan duizend vrijwilligers tientallen bomen op een doorzichtig doek. In Museum Panorama Mesdag is het in spiraalvorm opgesteld.

I

n een jaar tijd heeft textielkunstenares Sara Vrugt met meer dan duizend vrijwilligers een bos geborduurd op een doek van honderd vierkante meter. ‘Honderdduizend bomen en een bos van draad’ heet het project, dat tentoongesteld wordt in Museum Panorama Mesdag. Het zwarte, half doorschijnende doek is in spriraalvorm opgehangen. Op die manier kun je langs de kleurige bomen wandelen die in miljoenen steekjes op het doek weergegeven zijn, om in het midden uit te komen.

De spriraalvorm doet denken aan het Panoroma van Scheveningen dat in 1881 door Hendrik Willem Mesdag werd geschilderd en op de bovenverdieping te bezichtigen is. Het museum is van plan om de komende jaren vergelijkbare spectaculaire installaties binnen te halen. De eerste, in 2019, was de cirkelvormige installatie ‘Panorama Hèsjtek’ van kunstenares Hanna de Haan, bestaande uit twintig grote en bewerkte houtplaten.

 

Regenboog

Een van de drijfveren van Sarah Vrugt is, dat ze wil bijdragen aan de bescherming van de natuur. Niet door met een beschuldigende vinger te wijzen, maar met optimisme en een knipoog. Haar project begon een jaar geleden met pop-up ateliers, waar groepen van twintig personen tegelijk aan het doek werkten op locaties als de Centrale Bibliotheek in Den Haag en de Hortus Botanicus in Leiden. Toen dat niet meer kon vanwege de coronacrisis, kwam Vrugt op het idee om borduurpakketjes te maken met ontwerpen van verschillende blaadjes en garens in verschillende kleuren. De pakketjes werden aan vrijwilligers toegestuurd die op die manier thuis aan de slag konden. De duizenden blaadjes liggen nu nog als een prachtige regenboog verspreid over een doek op de vloer. Als ze vastgemaakt zijn, zal ook dit doek een plaats krijgen in het bos.

 

Wortels

Het ‘bos van draad’ begint met jonge scheuten die steeds groter worden. Hier en daar veranderen ze in stronken en uiteindelijk sterven ze weer. De kleuren zijn in schuine banen verwerkt en geven de suggestie van gefilterd zonlicht in verschillende tinten. Onder de lijn van de aarde zijn de wortels van de bomen te zien, die bestaan uit geschreven teksten. Het zijn verhalen over persoonlijke ervaringen met de natuur. “De verhalen zijn ook te beluisteren met een audiotour,” vertelt Vrugt. “Elk verhaal past bij een van de thema’s van het kunstwerk.”

Hier en daar zitten felgekleurde vogels op de takken. De kwinkelerende geluiden zijn al te horen, de bedoeling is dat de geuren van het bos er ook nog bijkomen.

“De vogels zijn geborduurd voor degenen die er een geadopteerd hebben. Zij hebben een donatie gedaan waarmee straks echte bomen geplant kunnen worden. Het plan is om aan honderdduizend nieuwe bomen te komen. We zitten nu aan zeventigduizend en we willen echt een heel nieuw bos planten. In setjes van twee zijn geborduurde blaadjes te koop, die je als minikunstwerkjes thuis op kunt hangen. Ook de opbrengst daarvan wordt besteed aan het planten van nieuwe bomen.”

Het kunstwerk gaat een reis maken, het startpunt is Museum Panorama Mesdag  en de eindbestemming is de tuin van Museum Belvédère in Heerenveen in 2023. Daar zal het werk buiten tentoongesteld worden om langzaam te vergaan. In de zoom van het kunstwerk zijn zaden verwerkt die uit de inheemse zadenbank van Staatsbosbeheer komen, zo zal het doek in een echt spiraalvormig bos veranderen en uiteindelijk terugkeren naar de natuur.

 

‘Honderdduizend bomen en een bos van draad’, van Sarah Vrugt. In Museum Panorama Mesdag, tot en met 25 juli. Meer informatie www.panorama-mesdag.nl