Trap in beweging

Willem Besselink speelt met ritme en beweging door een oude trap te laten draaien. Te zien vanaf de straat.

 Artikel Den Haag Centraal van 18 maart 2021 

Door de ramen van straatgalerie De Spelonk aan de Valkenboslaan is de installatie ‘Wenteltrap’ van kunstenaar Willem Besselink (1980) vanaf de stoep te zien. Een oude trap draait in al zijn honderdjarige schoonheid op een sokkel om zijn as.

Kunstverzamelaars Bart Dirks (journalist voor de Volkskrant) en Roeland Merks (hoogleraar mathematische biologie) gebruiken sinds september 2020 een deel van hun woonhuis als kunstruimte. Besselink is de tweede kunstenaar die door hen is uitgenodigd om zijn werk te laten zien.

“Een jaar geleden konden we een gedeelte van de massagesalon hiernaast bij ons huis kopen, maar de trap moest eruit,” zegt Roeland Merks. “Wij kenden het werk van Willem Besselink, die vaak iets met architectonische elementen doet en vroegen of hij hem wilde hebben. De trap is toen naar zijn atelier gegaan, maar nu weer terug als kunstobject.”

‘Wenteltrap’ maakt krakende en puffende geluiden tijdens het ronddraaien. Alsof een puber in het holst van de nacht voorzichtig op kousenvoeten naar boven sluipt en zijn ouders niet wakker wil maken. Miljoenen voetstappen hebben de treden afgesleten tot wat ze nu zijn. Het is een trap met geschiedenis, alles zit er nog op en aan. De gedeeltes die ooit in de massagesalon zichtbaar waren, zijn roze, maar daar waar de bekleding eraf getrokken is, zie je flarden blauwe en witte verf. Er zijn ook stukken van het oude hout te zien, met gaatjes en kromme spijkers erin. Hier en daar hangt nog een sliertje wol, aan de zijkant staan de originele potloodstrepen van de timmerman.

 

Dynamiek van verval

Veel installaties van Willem Besselink geven langslopende toeschouwers de illusie van ritme en beweging, licht en schaduw speelt daarin ook vaak een rol. “Het is de eerste keer dat hij een installatie maakt die zélf beweegt. Normaal loopt iemand omhoog of omlaag, maar nu staat de kijker stil en de trap draait,” zegt Roeland Merks. “Dat is een heel andere ervaring.”

Willem Besselink is een van de vaste deelnemers aan het kunstproject ‘If Paradise Is Half As Nice (IPIHAN)’. IPIHAN is gericht op het maken van kunst in verlaten gebouwen, vaak in Oost-Duitsland. Het hoofddoel van de kunstenaars is om te kunnen experimenteren met nieuwe richtingen in hun werk. Niet zelden wordt gewerkt met materiaal dat ze ter plekke aantreffen, na vijf weken volgt dan een expositie van twee dagen. Vaak is het de dynamiek van verval die een rol speelt.

De ‘Wenteltrap’, die in een geheel wit vertrek is geplaatst, past in die lijn. Besselink vroeg zich eerst af of hij de trap kaal moest maken en opschuren, maar uiteindelijk vond hij het spannender om hem zo te laten en het contrast met de witte ruimte te gebruiken. Door de felle lamp waardoor het licht uit één richting komt, worden de treden een voor een zichtbaar, daarna verschijnt pas de achterkant van de treden. Besselink heeft de snelheid van het draaien berekend op de voorbijgangers. Hij wil dat tijdens het langslopen zichtbaar wordt dat er beweging is.

Overdag als de zon op de ramen staat, is het wat lastiger te zien, maar vooral ’s avonds als de lampen branden, trekt de trap veel aandacht. “We krijgen heel veel leuke reacties, ook van de kunstenaars die hier in de buurt wonen,” zegt Merks.

 

‘Wenteltrap’ van Willem Besselink in De Spelonk t/m 19 juni, Valkenboslaan 74. Meer informatie www.despelonk.nl