Zwart-witte droombeelden met magenta en ultramarijn

 Artikel Den Haag Centraal van 9 april 2021

Brigitte Spiegeler maakt foto’s van exotische steden en bestrooit ze met felgekleurd pigment. Het zijn beelden uit een tijd die voorbij is en alleen nog in de herinnering bestaat.

De Haagse Brigitte Spiegeler (49) moet over een tomeloze energie beschikken. Ze is naast kunstenaar, advocaat in Nederland en Frankrijk, schreef vakliteratuur en publiceerde en passant ook nog drie dichtbundels bij uitgeverij In de Knipscheer. Haar studie aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten deed ze terwijl ze werkte bij het ministerie van Economische Zaken. “Geen idee hoe ik dat toen allemaal voor elkaar kreeg,” zegt ze.

Spiegeler is een opvallende vrouw met een prachtige bos rood haar, ze vertelt enthousiast over haar fototentoonstelling ‘Verloren Tijd’, die nu in de Weissenbruchzaal van Pulchri Studio te bekijken is. Er hangen rond de dertig grote zwart-wit foto’s, waar ze met zuiver pigment (letterlijk) kleurvlekken overheen strooide en die daarna nogmaals gefotografeerd zijn.

“De foto’s zijn op heel veel verschillende plekken in de wereld gemaakt, omdat ik voor mijn werk veel op reis ben. Ik houd erg van oude fototechnieken. Deze foto’s zijn met een ouderwetse Camera Obscura gemaakt. Het is een camera met een rolletje erin en zonder lens, maar met een heel klein gaatje, zo groot als een speldenprik. Daar krijg ik dan deze foto’s uit. De figuren - soms ook auto’s - zijn daardoor altijd ‘bewogen’. De foto’s zien er ook anders uit omdat ze niet vertekend zijn, zoals bij een moderne camera. In het begin heb ik zelfs ook nog gewerkt met een kartonnen doos en fotopapier.”

 

Waterbubbels

De tentoonstelling met de titel ‘Verloren Tijd’ gaat over een tijd die alleen in het hoofd bestaat en af en toe in herinneringen opduikt. Misschien zou de titel ‘Gestolde Tijd’ nog beter passen. Spiegeler heeft momenten vastgelegd die normaal misschien voorbij zouden glijden, zonder indrukken achter te laten. Het is een dromerige wereld waar je geen vat op krijgt. De vlammende kleurvlekken trekken in de eerste instantie de aandacht, daarna kijk je pas wat erachter zit.

De foto’s laten wandelende figuren in wazige steden zien, zoals Istanboel, Shanghai, Berlijn en Boekarest, maar ook fotografeerde Spiegeler de krokussen op het Lange Voorhout en Plein 1813. Er is pure pigment over de foto’s gestrooid in de kleuren magenta, ultramarijn of feloranje. De korreltjes pigment zijn loepzuiver gefotografeerd, hier en daar is de veeg van een kwast zichtbaar. Soms is het pigment met een beetje water vermengd waardoor vreemde waterbubbels omhoog ploppen, zelfs kleine reflecterende lichtvlekjes zijn zichtbaar. De bubbels werpen schaduwen op de ondergrond. Het heeft een vervreemdend effect, sprookjesachtig. Het geheel is gegoten in een sterk glanzend materiaal dat op epoxy (kunsthars) lijkt.

 

Vazen

In het midden van de zaal staat ook nog een aantal vazen gegroepeerd, met blauwe golven en hier en daar gouden lijnen, geschilderd op natuurlijk aardewerk.

“Ik was uitgenodigd in China om daar een paar maanden te werken en les te geven aan de kunstacademie. Er was een keramiekfabriek waar veel kunstenaars werken en daar heb ik deze vazen beschilderd. Inspiratie daarvoor was de beroemde golf van Kanagawa uit 1830. De gouden lijnen zijn per toeval ontstaan toen een vaas na vervoer gebroken was. Het is een oude Chinese techniek om de stukken weer met goud aan elkaar te zetten. ”

In 2017 nam Spiegeler deel aan de Biënnale van Venetië, waar ze ter plekke weer foto’s maakte voor nieuw werk.

 

‘Verloren Tijd’ van Brigitte Spiegeler in Pulchri Studio, tot en met zondag 9 mei. Meer informatie www.pulchri.nl