maandag 10 oktober 2022

 

Als je haar maar goed zit

 Artikel Culturele Seizoensbijlage september Den Haag Centraal

Je kapsel bepaalt mede je identiteit. Dit najaar presenteert het Haags Historisch Museum een tentoonstelling over ‘Haags Haar’ door de eeuwen heen.

In 2021 kocht het Haags Historisch Museum een aantal foto’s uit de Matlas, een ‘atlas’ vol portretten van jongens en mannen met een Haagse mat. Dit is de aanleiding geweest voor de tentoonstelling ‘Haags Haar’ die vanaf eind november in het museum te zien is. De ‘Matlas van Den Haag’ is een boek over de Haagse mat, gemaakt door Rein Langeveld, Joost Nijhuis en Daniel Heikens. De Haagse mat is een kapsel dat lang is aan de achterkant en kort aan de voorkant. De haardracht was vooral in de jaren tachtig populair, maar verdween nooit echt uit het straatbeeld. De stripfiguur Haagse Harry is misschien wel de bekendste Hagenees met een mat.

In heel Den Haag wordt het kapsel gesignaleerd, maar je komt het vooral tegen in Duindorp, Scheveningen, Moerwijk en het Laakkwartier. ‘Een echte mat dragen is een keuze, maar niet altijd een bewuste. Sommige matdragers hebben het kapsel al van jongs af aan, daarmee is het naadloos samen komen te vallen met wie ze zijn en waar ze vandaag komen. De mat onderstreept de innige liefde voor de stad Den Haag en vormt een wezenlijk onderdeel van de identiteit. Hoewel de drijfveren zeer kunnen variëren, lijkt de keuze voor het kapsel er altijd een tegen de gangbare burgerlijke moraal’, vermeldt de website van Matlas.  

 

Hanenkammen

In de tentoonstelling Haags Haar worden de foto’s getoond naast historische portretten uit de eigen collectie. Zo ontstaat een beeld van de zeer diverse haardrachten die in Den Haag door de eeuwen heen modieus waren. Pruiken uit de 18e-eeuw en hanenkammen uit de 20e-eeuw tonen de creativiteit van mensen om van hun haardracht iets bijzonders te maken en op die manier hun identiteit te benadrukken. In de tentoonstelling is ook aandacht voor koninklijke kapsels en natuurlijk voor kappers.

Niet alleen modieuze trends, maar ook godsdienstige en maatschappelijke voorschriften kunnen bepalen hoe iemands kapsel eruitziet. In de 17e-eeuw ontstond er bijna een burgeroorlog over de vraag hoe lang een man zijn haar mocht laten groeien. De dienstplichtige soldaat Rinus Wehrmann werd in de 20e-eeuw veroordeeld tot gevangenisstraf omdat hij weigerde zijn haar te laten knippen.

 

Queer

Ook rebellie en trots bepalen vaak het kapsel, zoals bijvoorbeeld bij het Haagse stijlicoon Deborah Cameron, winnares van de Miss Black Hair verkiezing. Cameron is sociaal-cultureel ondernemer en een ‘powerqueen’ uit de Schilderswijk. Ze noemt zichzelf een queer. ‘Als zwarte vrouw die wat steviger is, een afro draagt en uitgesproken meningen heeft, pas ik in geen enkel hokje. Ook met daten niet. Ik pas niet in een keurslijf, ik pas in mijn eigen lijf. En dat is een fantastisch lijf: ik heb een kind kunnen dragen, ik kan doen wat ik wil. Omdat ik liefde heb voor zowel mannen als vrouwen en mensen daartussenin, identificeer ik mezelf als queer. In mijn tienertijd wist ik al dat ik niet alleen op jongens viel. Thuis werd die kant van mij niet geaccepteerd. Mijn moeder is christelijk, dus zij zei dat ik op die manier richting Sodom en Gomorrah ging. Maar het is natuurlijk niet tegen te houden. Gelukkig heb ik de ideeën die ik van huis uit meekreeg kunnen loslaten. Je kunt queers niet leuk vinden, maar wij zijn hier, we gaan niet weg, dus accepteer ons maar’, zegt ze in een interview met journaliste Liddie Austin.

 

‘Haags Haar ‘ van zaterdag 26 november 2022 t/m zondag 5 maart 2023 in het Haags Historisch Museum. Meer informatie www.haagshistorischmuseum.nl 

 

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Laat hier uw reactie achter.

  Savery, een meester in het observeren   Roelant Savery werd onder meer bekend met zijn schilderijen van de uitgestorven dodo. Met zijn b...