‘Een woord zegt meer dan duizend beelden’

 

Artikel in Den Haag Centraal van 24 maart 2022

Bob Schwarze speelt en leest in Theater Branoul twee stukken van Theo Monkhorst, over schoonheid, macht en vertrouwelijkheden.

Een gesprek met theatermaker Bob Schwarze (1964) is een belevenis op zich. Hij zit op het puntje van zijn stoel en vertelt gepassioneerd en met brede gebaren, hoe het hem en Theater Branoul in de Maliestraat de afgelopen jaren is vergaan.

“In de periodes tussen de lockdowns waren wij de enigen die open gingen, zelfs al was het hartje zomer. Na twee weken repeteren, stonden we dan met een nieuwe voorstelling op de planken,” zegt hij. “Ook deden we vaak ‘drama-lezingen’. Daarbij staat de tekst op een standaard op het toneel en leren we niet alles uit ons hoofd, dan kan het veel sneller op het podium gebracht worden. We zijn daar inmiddels heel bedreven in, dat blijkt wel uit het feit dat het publiek vaak na de voorstelling zegt dat ze het ‘zo bewonderenswaardig vinden dat wij zoveel tekst uit het hoofd kennen’. Zij zien die standaard dus helemaal niet staan.”

Op die manier worden nu ook twee stukken van de Haagse schrijver Theo Monkhorst voor het voetlicht gebracht. “Ik kwam met hem in gesprek over het kunstplan van 2021-2024, over de toekenning van subsidies voor kunst en cultuur. We verbaasden ons over de manier waarop dat was gegaan en daar kwam dit stuk uit voort: ‘Ik wethouder/over schoonheid en macht’.”

 

Subsidie

Het kunstplan zorgde destijds voor een aantal pittige vergaderingen bij de gemeenteraad. Aanvankelijk zouden alleen acht grote instellingen in Den Haag subsidie krijgen. Daar werd door enkele gemeenteraadsleden fel tegen geprotesteerd. “Het was schandalig. Toen erover gestemd zou worden, werd de vergadering opeens geschorst. Dat was echt ‘shocking’,” zegt Schwarze.

Maar de protesten hadden resultaat. Uiteindelijk kregen vier kleinere instellingen een aanvullend bedrag en veertien instellingen werden alsnog opgenomen in het beleidsplan.

“Ook Branoul had een negatief advies gekregen. Wat dat  betreft zijn er heel veel fouten gemaakt. Ze gingen ervan uit dat wij al jaren extra subsidie kregen en hoe kon het dan, dat we nog steeds niet alles op orde hadden? Maar dat klopte dus niet. We hebben maar één keer wat geld gekregen. Het beeld dat de commissie kreeg was niet correct.”

 

Satire

‘Ik wethouder/over schoonheid en macht’, is een satirisch stuk. De hoofdpersonen, de wethouder van cultuur en een celliste, zijn buren. De wethouder wordt aan alle kanten onder druk gezet om alleen subsidie aan de grote instellingen te geven. Hij is zelf eigenlijk een cultuurbarbaar en luistert thuis graag naar Duitse schlagers, die hij flink hard aanzet. Zijn buurvrouw heeft er last van. Híj ergert zich juist aan het oefenen op haar cello. ‘Begint ze weer, eindeloos hetzelfde.’ roept hij als hij met zijn moeder telefoneert. ‘Het zal niet lang meer duren. Haar subsidie stopt. Eindelijk rust.’ Als hij in een praatshow op TV komt, escaleert het. 

Het tweede stuk ‘Confessies van een grijsaard’, dat na de pauze gespeeld wordt, gaat over een schrijver op leeftijd, die met zijn kleinzoon een discussie voert. De jongen verwijt zijn grootvader dat diens generatie hem opzadelt met de dramatische gevolgen van de klimaatcrisis. Op de achtergrond speelt mee dat zijn vriendin een gedwongen abortus heeft ondergaan. Het slot is verassend.

 

Snijvlak

“Wat theater Branoul doet, ligt op het snijvlak van literatuur en theater, legt Schwarze uit. “We spelen vaak bewerkte boeken. Ik zeg altijd: ‘Eén woord zegt meer dan duizend beelden’ en niet andersom. Belangrijk is daarbij wel hóé je iets zegt.”

Op dit moment wordt de voorstelling ‘Haar half geopende mond’ naar aanleiding van twee novelles van Toergenjev gespeeld. “Die stond al geprogrammeerd,” zegt Schwarze. “Het is voorlopig wel even de laatste Rus die we doen.”

 

Bob Schwarze met ‘Ik wethouder/ over schoonheid en macht,’ en ‘Confessies van een grijsaard’ van Theo Monkhorst, Theater Branoul. Dinsdag 29, woensdag 30 en donderdag 31 maart en vrijdag 1 april, 20.00 uur. Zondag 3 april om 14.00 uur. Meer informatie www.branoul.nl