VOORHOUT MONUMENTAAL

Na zes jaar is in 2021 de traditie van een beeldententoonstelling op het Lange Voorhout in ere hersteld. Pulchri Studio en curator André van Lier geven samen ruimte aan twintig beeldhouwers om hun werk op het beroemde Haagse schelpenpad te exposeren. In een tiendelige serie worden steeds twee deelnemende beeldhouwers uitgelicht.

 DEEL 10: Anton Vrede en Marijke Gémessy                                                                         

‘The last Monkey of the lost Amazon’, ‘Area’ en ‘Samen Together’ van Anton Vrede

Dromen over ontbossing

Op het Lange Voorhout komen drie beelden van Anton Vrede (68) te staan, die samen één geheel vormen. ‘The last Monkey of the lost Amazon’, ‘Area’ en ‘Samen Together’. Het zijn gestileerde afbeeldingen van een aapje en twee hazen. Het aapje zonder armen, is vanaf 1975 een steeds terugkerende figuur in het werk van Vrede en beeldt de machteloosheid uit, waarmee dieren uit het Amazonregenwoud moeten vluchten. Verwoestende vlammenzeeën vernietigen het regenwoud al jarenlang, maar de ontbossing is in 2020 met vijftig procent toegenomen. Vrede spreekt zijn zorgen uit, nu door de coronacrisis er geen toezichthouders meer zijn. Houthakkers, illegale mijnwerkers en landrovers profiteren van de chaos die ontstaan is door de regels van afstand houden en een gebrekkige financiering, de ontbossing neemt op dit moment sneller toe dan ooit.

“In 1975 verschenen de eerste rapporten over de gevolgen voor onze aarde. Ik maakte toen al een tekening van het
vluchtende aapje,” zegt hij. “Ik had heel vaak boze dromen, maar de angsten verdwenen voor een deel, toen ik ze in mijn werk zichtbaar kon maken.”

Het zijn altijd dieren die de hoofdrol spelen in zijn werk, de figuren hebben elk hun eigen betekenis. “In het oude Egypte werd de aap met eerbied behandeld, net als in de oosterse mythologie. Daarin treedt hij op als de boodschapper van de goden, die hun opdrachten uitvoert, hoewel hij ze zelf niet altijd begrijpt. Het aapje figureert in mijn werk als een soort nar, die dingen mag doen die ik een ander alter ego niet kan laten doen.” De hazen die toekijken in zijn gecombineerde beeld, hebben omhoog priemende oren, “Als wijsvingers op gebalde vuisten,” zegt hij.

Exotisch

Aanvankelijk werkte Anton Vrede vooral als graficus en schilder. In zijn werk kwamen  veel dieren voor met menselijke trekjes, ze verwezen naar exotische verhalen. De band tussen mens en dier vindt hij belangrijk. In schetsmatig uitgewerkte schilderijen, zet hij dansende of spelende dierfiguren tegen een kleurige achtergrond, als in een naïeve sprookjeswereld.

Anton Vrede is een bewonderaar van het werk van Lucebert en Pat Andrea. In de afgelopen dertig jaar nam hij deel aan meer dan tweehonderd exposities. Zijn werk is opgenomen in collecties van verschillende Nederlandse banken, ministeries  en musea. In 2017 stond hij met zijn sculpturen van cortenstaal op de kunstbeurs Art the Hague.

‘Little Isaac en Ramat Gan’ van Marijke Gémessy

 Dierenleed in brons

“Als je een steen in de rivier legt dan stroomt het water daarna nooit meer op dezelfde manier. Je ziet niet direct de gevolgen, soms moet je er lang op wachten, maar je hebt tenminste wel iets gedaan.” Dit is een uitspraak van kunstenares Marijke Gémessy (77). Ze doelt hiermee op haar kunstzinnige protesten tegen het dierenleed. Via haar werk geeft ze het probleem letterlijk en figuurlijk een gezicht.

Haar sculptuur op het Lange Voorhout bestaat uit twee bronzen neushoorns in een houten kist en draagt de titel ‘Little Isaac en Ramat Gan’. De jonge dieren staan klaar voor vertrek om in een transportkooi naar veiliger gebied overgebracht te worden.

“Het centrale thema in mijn werk is medeleven met de dieren. Ik heb vroeger lang getwijfeld of ik bioloog zou worden of kunstenaar. Ik kon niet goed kiezen, mijn beelden hebben dan ook meestal iets met dieren te maken,” legt Gémessy uit.

Lange tijd speelde de bedreigde neushoorn een hoofdrol in haar werk. “De hoorn van het dier die wordt gestolen, is tweemaal zijn gewicht in goud waard. Je kunt de hoorn gewoon afzagen, dan blijft het dier leven, maar stropers doden de neushoorn meestal uit gemakzucht.” Vaak geeft ze de hoorn in haar keramieken een glanzend gouden kleur. Elke neushoorn die ze maakt krijgt een nummer die staat voor een gedood dier.

 Neon

Marijke Gémessy maakt veel keramisch werk dat heel vrolijk van kleur is, wat nog eens versterkt wordt door het streepje felgekleurde neonlicht dat ze toevoegt. Humor is een vast onderdeel van haar werk. Na de neushoorn maakte ze een serie met de eveneens bedreigde pangolin, het enige geschubde zoogdier - een miereneter - dat nog bestaat. Gémessy laat de dieren in en uit keramische potten en bestaand Chinees porselein kruipen, of over de rug van een paard. Ze is erin geslaagd om het toch niet echt aantrekkelijke dier, grappig en aandoenlijk te laten overkomen.

Gémessy heeft vele werken voor de openbare ruimte op haar naam staan, ze exposeerde overal in Europa en Turkije, heeft werk in het Prinsenhof en in buitenlandse collecties. In 2019 werd ze benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje- Nassau, onder andere voor het promoten van Nederlands keramiek in het buitenland. Bekend zijn haar objecten als tulpenvazen en kruiken.

DEEL 10, slot.

Deelnemende kunstenaars:

Aris Bakker, Loek Bos, Marijke Gémessy, Marco Goldenbeld, Eppe de Haan, Douwe Halbertsma, Ewerdt Hilgemann, Roland de Jong Orlando, Kim Kroes, André van Lier, Marus van der Made, Louis Niënhuis, Yke Prins, Rinus Roelofs, Gemma Vermeulen,  Anton Vrede, Joncquil, Warffemius, Eelke van Willigen, Alexander Zaklynsky

 Voorhout Monumentaal nog tot 14 september op het Lange Voorhout. Meer informatie www.pulchri.nl