Trouwen zonder man en huilen op de bank

 Artikel Den Haag Centraal van 12 september 2019

Veel Hagenaars voel zich eenzaam. Met een tentoonstelling in het Nutshuis wordt dat in beeld gebracht.

'Ja ik wil' foto Naomi Harris 

In Het Nutshuis, het voormalige hoofdkantoor van de Nutsspaarbank aan de Riviervismarkt, is tot eind november een expositie over eenzaamheid: ‘Solo&Happy?!’ Het Nutshuis zet zich in voor de ‘ontwikkeling en verheffing van de gewone man’, een burgerinitiatief dat ontstond in de negentiende eeuw. Tien maatschappelijke organisaties hebben hun kantoren in het gebouw en organiseren er activiteiten. Jaarlijks zijn er zo’n zes wisselende exposities, altijd met een maatschappelijke betrokkenheid.

Een krantenkop uit deze krant schokte dit voorjaar veel mensen: ‘In Den Haag voelt 52 procent van de mensen zich in meer of mindere mate eenzaam’. Het bericht riep veel vragen op. Wat is eenzaam, wat is alleen? Iedereen kan zich op zijn eigen manier eenzaam voelen, zelfs omringd door geliefden. De tentoonstelling laat mensen zien in en buiten Den Haag, die alleen of eenzaam zijn. Soms omdat ze ervoor gekozen hebben, soms omdat het hen overkwam.

Een huisdier kan veel troost geven. Sanne Gielens (1991) portretteerde Haagse bewoners die alleen met hun huisdieren leven en zonder partner. Haar project heet ’Een aaibaar thuis’. “Als ik me rot voel dan helpt het zo erg dat hij er is,” zegt Nicky Verduyn over haar kat. Arjan van Gent is kunstenaar en maakt onder andere mooie portretjes van zijn katten. Als één van zijn katten overlijdt, is hij maandenlang ontroostbaar. Hij staat op de foto met zijn gezicht liefdevol in de vacht van zijn kat gedrukt.

Solobruid

De centrale kluis in de kelder van het gebouw is bewaard gebleven en functioneert nu als filmzaal. In de muur zitten nog honderden kleine safeloketten. Er draait een documentaire van illustrator Femme ter Haar (1996) met de naam ‘Uitzicht’. Ze studeerde er in 2018 mee af aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en werd direct voor verschillende prijzen genomineerd. De documentaire gaat over eenzaamheid. Ze visualiseert gebeurtenissen die moeilijk in woorden te vatten zijn met tekeningen. Je hoort alleen de stemmen van degenen die over hun eenzaamheid praten. Bijzonder is dat er ook hele jonge kinderen aan het woord zijn: ‘Soms kom ik thuis en dan ga ik meteen op de bank liggen. Dan ga ik soms een beetje in mezelf huilen’, vertelt een meisjesstem.

Naomi Harris (1973) portretteerde Japanse solobruiden. ‘Himono onna’ ( letterlijk: gedroogde-vis-vrouwen) is de term voor Japanse vrouwen die bewust niet op zoek zijn naar liefde of een vaste relatie, een groep die de laatste jaren flink groeit. In Japan is bijna 60 % van de vrouwen tussen de 18 en 34 jaar single. “Dat deze vrouwen geen relatie willen, betekent niet dat ze tegen trouwen zijn. Integendeel, veel Japanse singles willen dolgraag de trouwdag van hun dromen beleven. Dat doen ze dan ook, maar wel zonder man.”

Voor 380.000 yen (2750 euro) krijgt de bruid een passessie in trouwjurk, haarstyling en make-up en natuurlijk een bruidsboeket. Gevolgd door een fotoshoot op locatie. Het is zelfs mogelijk om een diner te hebben met een stand-in.

Harris fotografeerde de 29-jarige Naho Nishide, een promovenda in de Japanse literatuur die maandenlang bezig was met het plannen van haar Grote Dag. “Ik wilde iets doen om mijn onafhankelijkheid te vieren. Ik voel me totaal niet alleen. Toen ik mezelf zo zag op mijn trouwfoto’s dacht ik: dit is perfect zo zonder man.”

Ook in Nederland zijn inmiddels solohuwelijken, maar deze worden aangeboden door therapeuten en hebben geen juridische status.

‘Solo&Happy?!’ in het Nusthuis t/m zaterdag 30 november 2019. Gratis. Meer informatie www.nutshuis.nl